باز در نسب شريف و نام و لقب و نام پدر و مادر و روز و سال ولادت آن حضرت به طوري كه از مدارك معتبره اخذ شده:

محمد بن علي الملقب به جواد والد بزرگوارش امام علي بن موسي الرضا (ع) مدفون در طوس از بلاد خراسان، والده ي جليله اش سيده ام ولد كه او را سكينه يا سبيكه و بقولي خيزران گفته اند چنانكه كمال الدين محمد بن طلحه ي شافعي در مناقب خود مي نويسد و صاحب كشف الغمه [1] از او نقل نموده كليني در كافي مي نويسد - [2] نام مادر امام جواد سبيكه نوبيه و به قولي خيزران است و نيز روايت شده كه آن مخدره از خاندان ماريه ي قبطيه مادر ابراهيم فرزند نبي اكرم صلي الله عليه و آله و سلم بوده چنانكه مجلسي هم در



[ صفحه 10]



بحارالانوار جلد دوازدهم مي نويسد و اقوالي ديگر هم در اين باب است كه ذكر آن موجب تطويل خواهد شد و اما آنچه را كه حافظ عبدالعزيز جنابدي نوشته نام آن بانوي مجلله ريحانه و حضرت ثامن الائمه عليه السلام او را خيزران ناميده و كنيه اش را ام الحسن نوشته اند و امام ثامن عليه السلام او را در مكه به همراهي يزيد بن سليط از اولاد زيد بن علي بن حسين بن اميرالمؤمنين علي عليهماالسلام خريداري نموده و يزيد بن سليط كسي است كه حضرت موسي بن جعفر عليه السلام به او امر فرمود كه سلام مرا به او برسان (يعني به امام جواد) و رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم درباره اش فرموده: [3] .

- بابي ان خيرة الاماء الطيبة الفم المنتجبه الرحم -

يعني پدر و مادرم فداي پسر بهترين كنيزان خوشبوي دهان پاكيزه رحم

پدر بزرگوارش امام رضا عليه السلام درباره آن مخدره مي فرمايد: [4] .

قدست ام ولدته خلقت طاهرة مطهرة يعني تقديس شده مادري كه او را زائيده و آفريده است آن مادر پاك و پاكيزه

المقرم اين تفصيل را در كتاب وفات امام الجواد خود نوشته و مادر محترمه ي امام جواد را همين شرف بس كه در خاندان رسالت حائز چنين مرتبه و مقام و داراي فرزندي گرام مانند اين امام شده