مدفن حضرت امام جواد عليه السلام چنانكه مسطور گرديد در مغرب بغداد در شهر كاظميه يا كاظمين در جنب و جوار مدفن و مضجع مطهر جد بزرگوارش حضرت باب الحوائج موسي بن جعفر عليه السلام واقع شده دو مضجع در يك ضريح سرتاسري و هر كدام در وسط داراي صندوقي خاص و ضريحي ممتاز و مجلل خاتم كاري زيبا و مزين مي باشند و براي هر يك شكوه و عظمتي بالاختصاص مشاهده مي شود كه قلوب را صفا و ديدگان را ضيا مي بخشد و ابواب حاجات و بابهاي مراد از چهار جهت به داخله حرم محترم از ميان اروقه چهارگانه بر وي زائرين و ارباب بي نياز باز است و في الحقيقه زيباترين بنا و باشكوه ترين بارگاه در ميان تمامي ابنيه و آثار اعتاب مقدسه عراق بناي با عظمت و زيباي جوادين يا كاظمين عليه السلام



[ صفحه 233]



را بايد دانست كه موقعيت و جلوه و جلاي خاصي نسبت به خود اختصاص داده و از سه جانب داراي ايوان رفيع و منظره اي ممتاز است قسمت شمالي حرم محترم كاظمين مختص حرم خاصه حضرت امام جواد عليه السلام است كه مانند حرم جد امجدش تزيين شده و با ازاره هاي مرمر و كاشي و كتيبه و قاب آينه و سقف ميناكاري زينت يافته و در اين قسمت در بامداد و ظهر و عصر و عشائين نماز جماعت اقامه مي شود و از جمله امام جماعت آن جناب سيد المجتهدين علامه آيةالله آقاي سيد محمد مهدي اصفهاني صاحب مؤلفات عديده و فضايل اخلاق و سجاياي پسنديده مي باشد.

در باب خيرات و مبرات هر كس به نبوت خود در تجليل و تزيين و اهداء هدايا بذل و همت نموده و در اين قسمت اخير از سعي و اهتمام استاد عالي مقام محمد صنيع خاتم در ترميم و تجديد ضريح و خاتم كاري ظريف و زيباي آن مجاهدتي بسزا شده.

حرم حضرت امام جواد عليه السلام داراي دو درب نقره شرقي و غربي است، درب شرقي از رواق شرقي مجاور قبر شيخ مفيد رضوان الله عليه به حرم محترم امام جواد عليه السلام بازمي گردد و اين دري است خيلي زيبا كه از نقره خالص مستور گرديده و قلمزني استادانه و منبت كاري بسيار جالب توجه به خطوط ثلث و نستعليق در آن بكار رفته و اشعاري در آن مسطور و منقوش است بدين مضمون



يا رب اين موسي چه موسي ايست كز يك جلوه

رخنه ها در جان موسي و دل سينا كند



همچو احمد سير در قوسين او ادني كند

كنج زندان را فسبحان الذي اسري كند



حضرت موسي بن جعفر كاظم حازم كه او

ناظم دين است و دين را اعزم او انشا كند





[ صفحه 234]





قطب ايمان كعبه دين قبله اهل يقين

طوف بر گرد حريمش مسجدالاقصي كند



هل اتي خود و الضحي رو آن مه و الليل مو

كش خم حاميم ابر و قصه از طاها كند



هم در اين درب منور مسطور است



زهي خجسته دري كز شرف چو عرش برين

بر آستان او قدسيان نهاده جبين



دري كه مي نگشايد مگر به سوي بهشت

دري كه روي به دو عالم بسوي در شد اين



دري كه حضرت حق را بر اين در است نظر

زلطف شام و سحر كافر آنكه منكر اين



نخست حضرت موسي بن جعفر آنكه از اوست

ضياء ديده ختم رسل رسول امين



دوم تقي جواد آن يگانه ايكه بود

سرور سينه شيرخدا شهنشاه دين



دري كه مي نبرد مگر به خلد برين

زصبح روز ازل تا بشام بازپسين



دري كه يافت از او شرع مصطفي رونق

دري كه يافت از او عرش كبريا تزيين



هم از اشعار مسطوره در اين ابواب است



تعالي الله از فر اين سيمگون در

كه بر پايه اش چرخ اعظم نهد سر



درونش حريم دو اعظم امامي

كه شد قدرشان زآفرينش فزونتر



نخستين شهنشاه هر هفت گيتي

شه ملك ايجاد موسي بن جعفر



تقي دومين شاه كز نور رويش

گلستان شد آذر به فرزند آذر



امام جواد آن كه بي امرش نايد

زكيوان به كيهان قضاي قدر



چو درگاهشان هست باب الحوائج

به جنت بود رهبر شيعه اين در



و نيز از اشعار منقوره در اين ابواب است



بر آستانه حرم موسي و جواد

روح الامين به عجز نهد چهره نياز



سر آله موسي جعفر كه نور او

در كوه طور لب به انابه الحق نمود باز



ديگر جواد آنكه به درگاه او برند

ارواح انبيا پي كسب شرف نياز





[ صفحه 235]



درب غربي حرم امام جواد عليه السلام از رواق غربي مجاور قبر مرحوم خواجه نصيرالدين طوسي اعلي الله مقامه به حرم محترم حضرت باب المراد امام جواد عليه السلام و آبائه السلام باز مي گردد و اين در نيز با صفحات نقره ناب مستور گرديده و صنايع ماهرانه از حيث منبت كاري و قلمزني و زيب و زينت در آن به كار برده اند و استفساري مناسب و موزون به فارسي و عربي و احاديث و مضاميني از آيات قرآني و اخبار در آن مسطور است و باني آن جواد نام تاجر كرمانشاهي است كه در 1327 قمري به دست خود در اتمام آن اهتمام نموده