پيش از اين، در زندگي امام رضا (ع)، گفتيم وقتي مأمون آن حضرت را به خراسان احضار كرد، حضرت جواد (ع) با پدرش به آن ديار نرفت و چون پدر بزرگوارش وفات يافت وي در مدينه زندگي مي كرد. مسعودي در كتاب اثبات الوصية گويد: هنگامي كه رضا (ع) از دنيا رفت، مأمون در پي فرزند آن حضرت، جواد (ع)، فرستاد و وي را به بغداد برد و او را نزديك خانه ي خود در آن شهر سكني داد و دخترش ام الفضل را به ازدواج وي درآورد.

سبط بن جوزي در تذكرة الخواص گويد: چون امام رضا (ع) وفات يافت، فرزندش محمد ملقب به جواد نزد مأمون آمد. مأمون وي را مورد اكرام قرار داد و هر آنچه با پدرش كرده بود در حق وي نيز انجام داد اما در اين نكته اختلاف شده است كه آيا مأمون دخترش ام الفضل را پيش از وفات امام رضا (ع) به ازدواج امام جواد (ع) درآورد يا پس از وفات آن حضرت؟

نگارنده: در سيره ي امام رضا (ع) گذشت كه مأمون دخترش را به ازدواج امام جواد (ع)



[ صفحه 221]



درآورد، بلكه وي را نامزد امام جواد (ع) قرار داد. از همين رو است كه برخي توهم كرده اند كه مأمون دخترش را در زمان حيات امام رضا (ع) به ازدواج امام جواد (ع) درآورده است. اما حقيقت آن است كه مأمون دخترش را در زمان حيات امام رضا (ع) به نامزدي امام جواد (ع) درآورد و پس از رحلت امام رضا (ع)، ازدواج آن دو صورت گرفت.

شيخ مفيد گويد: مأمون شيفته ي ابوجعفر (ع) بود. زيرا مي ديد آن امام با آن سن و سال اندك در فضل و حكمت و علم و آداب و كمال عقل تا چه اندازه پيش است. به طوري كه هيچ كدام از مشايخ هم عصر آن حضرت با وي برابري نمي كردند. از اين رو دختر خويش را به همسري امام جواد (ع) درآورد و در بزرگداشت و اكرام آن حضرت از هيچ كاري فروگذار نمي كرد.