بازگشت

مقدمه


موضوع امامت و مسائل و ويژگيهاي آن، از زمان رحلت پيامبر اكرم(ص) از مهمترين موضوعاتي است كه به طور كلي در انديشه اسلامي و بخصوص تفكر شيعي مطرح بوده است. امام جواد(ع) نخستين امام از ائمه ي دوازده گانه بود كه در خردسالي يعني هشت سالگي [1] متصدي شؤون امامت گرديد و مسؤوليتهاي رهبري را برعهده گرفت. پس از آن حضرت، فرزندش امام هادي(ع) نيز در همين سنين متولي امر امامت شد و بعدها امام مهدي(عج) هم در حالي كه بيش از پنج سال نداشت، به امامت رسيد. [2] يكي از مسايلي كه در عصر امام جواد(ع) مطرح شد و بعدها در مباحث كلامي مربوط به امامت جايگاه ويژه اي يافت، اين بود كه آيا ممكن است كسي پيش از بلوغ به مقام امامت برسد؟ در سال 203 ه.ق كه امام رضا(ع) به شهادت رسيد، شيعيان آن حضرت به علت اين كه تنها فرزند وي - امام جواد(ع)- بيش از هشت سال نداشت، در نگراني و اضطراب عميقي فرو رفتند. به نوشته ي برخي از مورخان، در اين جريان ميان شيعيان اختلاف پديد آمد؛ چنان كه شيعيان ديگر شهرها نيز متحير شدند. [3] اين مشكل براي شيعيان كه مهمترين ركن ايمان را اطاعت از امام معصوم دانسته و در مسايل و مشكلات ديني و فقهي خود به وي رجوع مي كردند، اهميت بسياري داشت.

در اين مقاله، شكوفايي و حقيقت امامت در وجود امام جواد(ع) و نيز ادله ي آن مورد بررسي قرار مي گيرد.


پاورقي

[1] شيخ مفيد/ الارشاد/ ج2/ ص384 و كليني/ كافي/ ج1/ ص492.

[2] همان/ ج2/ صص474-418.

[3] طبري الامامي/ دلائل الامامه/ ص204.