بازگشت

اصحاب امام جواد


بسياري از اصحاب امام جواد (عليه السلام) از اصحاب پدر بزرگوار و فرزندان آن حضرت بودند كه عده اي از آنان سالها عمر كرده و حتي تأليفات گرانبهائي مشتمل بر احاديث ائمه از خود به يادگار گذاشته اند. [1] .

يكي از اصحاب امام جواد (عليه السلام) حضرت عبدالعظيم حسني است كه مقدار قابل توجهي حديث از آن حضرت نقل كرده است. اين بزرگمرد علوي حسني در ري سكني گزيده و به ترويج و اشاعه احاديث اهل بيت (عليه السلام) همت گماشت. در اثر فعاليتهاي او بود كه شيعيان ري رو به افزايش گذاشته و تشيع در اين ديار رو به گسترش نهاد. داود بن قاسم مشهور به ابوهاشم يكي ديگر از اصحاب امام جواد (عليه السلام) بود. او نيز احاديث زيادي از آن حضرت نقل كرده و يكي از برجسته ترين ياران حضرت مي باشد. ابوهاشم از خاندان جعفر بن ابي طالب بود و در كتب رجال از وي به نيكي ياد شده است.

علي بن مهزيار نيز از جمله اصحاب امام جواد (عليه السلام) و شخصيتي است پر ارج و شناخته شده از نظر شيعيان، به نوشته نجاشي او از امام رضا و امام جواد (عليه السلام) هر دو روايت نقل كرده و از نزديكان امام جواد (عليه السلام) بوده است كه آن حضرت در بزرگداشت وي عنايت خاصي از خود نشان مي داد. [2] و روايات او از امام جواد نسبتاً زياد است. [3] به نوشته نجاشي، ابن مهزيار با علي بن اسباط كه فطحي مذهب بود، مناظراتي داشته و مسائلي در اين مورد ميان آن دو رد و بدل گرديد و سرانجام مسائل مورد بحث خود را پيش امام جواد (عليه السلام) برده اند كه اين امر با بازگشت علي بن اسباط از عقيده باطل خود، خاتمه يافته است.

خيران الخادم يكي از وكلاي امام جواد (عليه السلام) بود كه كشي از او ياد كرده است. [4] .

ابراهيم بن محمد همداني يكي ديگر از وكلاي آن حضرت بوده و رواياتي از وي نقل كرده است. [5] .

احمد بن محمد بن ابي نصر البزنطي كه از اصحاب اجماع به شمار مي رود، يكي از ياران امام جواد (عليه السلام) است و وي از خواص شيعيان امام رضا و امام جواد عليهما السلام بود كه همه علماي رجال از او ستايش كرده اند و در سال 221 بدرود حيات گفته است. ابن نديم از وي و كتابش كه مشتمل بر روايات او از امام رضا (عليه السلام) مي باشد ياد كرده و دو كتاب «الجامع» و «المسائل» را نيز از آثار وي دانسته است. [6] .


پاورقي

[1] كتابي با عنوان «عبدالعظيم الحسني، حياته و مسنده» توسط استاد عطاردي به رشته تحرير كشيده شده و مختصري از آن ذيل نامه آن بزرگوار در مسند الامام الجواد (عليه السلام) ص 298 - 308 آمده است.

[2] رجال نجاشي، ص 177.

[3] مسند الامام الجواد (عليه السلام)، ص 316.

[4] رجال كشي، ص 508.

[5] مسند الامام الجواد (عليه السلام) ص 252، به نقل از جامع الرواة.

[6] الفهرست، ص 276.