شكي نيست كه گزارش از غيبت به صورت نامحدود و گسترده آن هم به نحو ذاتي و غير اكتسابي از آن خداست و احدي با او در اين صفت شريك نيست، قرآن در اين مورد مي فرمايد:

«قل لايعلم من في السموات و الارض الغيب الا الله»

(النحل آيه ي 65): اي رسول ما بگو كه در همه ي آسمان ها و زمين جز خداي يكتا كسي از علم غيب آگاه نيست.

اين آيه و امثال آن ناظر به يك چنين علم غيب وسيع و ذاتي است كه هرگز ديگري در آن شريك نيست.

ولي آيات ديگري هست حاكي از اينكه برخي از بندگان (شايسته) خدا مي توانند از غيب خبر بدهند همچنان كه خبر داده اند، آگاهي اينگونه افراد از غيب به مدد خدا و اكتسابي است كه روي مصالحي خداوند چنين منزلتي را به آن ها داده است.

قرآن نقل مي كند كه صالح پيامبر رو به قوم خود كرد و چنين فرمود: تمتعوا في داركم ثلاثه ايام ذلك و عد غير مكذوب



[ صفحه 94]



(سوره ي هود آيه ي 65): در خانه هاي خود سه روز زندگي كنيد (كه پس از اين نابود خواهيد شد) و اين يك وعده ي قطعي الهي است.

در اين آيه پيامبري مانند صالح از سرانجام قوم خود خبر مي دهد كه قطعاً در پرتو تعليم الهي و به شكل يك آگاهي محدود بود، بنابراين علم غيب بر دو نوع است:

1- آگاهي گسترده و وسيع، ذاتي و غير اكتسابي. اين بخش از علم مخصوص خداست و آياتي كه آگاهي از غيب را از آن خدا مي داند ناظر به اين قسم از آگاهي است.

2- آگاهي از غيب به صورت اكتسابي و آموزش از جانب خدا. اين بخش از آگاهي از آن انسان هاي بزرگي است كه با چشم و گوش الهي پس پرده غيب را مي شنوند. قرآن از قول چنين شخصي نقل مي كند كه رو به قوم خود مي كند و مي گويد: أنبئكم بما تاكلون و ما تدخرون (آل عمران آيه ي 49): من شما را از آنچه در خانه هاي خود ذخيره مي كنيد و مي خوريد آگاه مي كنم. خداوند تنها در سوره ي يوسف از دو پيامبر بزرگ به نام يعقوب و يوسف گزارش هاي متعددي حكايت كرده كه از پس پرده خبر داده اند كه با يك مطالعه دقيق روشن مي گردد.

بنابراين در شگفت نخواهيم ماند وقتي در صفحات تاريخ بخوانيم كه پيشوايان معصوم ما مانند امام جواد (ع) در موارد خاصي به خاطر يك مصالح بزرگ از غيب خبر داده و يا تصرفاتي در گوشه اي از جهان كرده اند. البته تمام اين نوع تصرفات و غيب گويي ها از شئون ولايت تكويني است كه پيامبران و اولياء



[ صفحه 95]



الهي در پرتو قدرت لايزالي دارند.

اينك با توجه به اين مقدمه، و به تناسب مطالب، نمونه هايي از گزارش ها و امدادهاي غيبي امام جواد (ع) را در اينجا از نظر خوانندگان محترم مي گذرانيم: