پسر هارون الرشيد كه نام وي «عبدالله» مي باشد پس از برادرش امين هفتمين خليفه اين سلسله به شمار مي رود وي از مادري به نام «مراجل» خراساني متولد شد.

مراجل از نظر مورخان زشت ترين و كثيف ترين كنيز آشپزخانه هارون بود، و علت ازدواج او با چنين زن زشت جريان



[ صفحه 30]



ياد شده در زير است:

هارون در بازي شطرنج با همسر خود زبيده باخت، زبيده دستور داد كه وي با زشت ترين و كثيف ترين كنيز آشپزخانه همبستر شود.

رشيد كه از اين كار سخت ناراحت بود، حاضر شد كه زبيده از اين پيشنهاد دست بردارد و در برابر آن، ماليات هاي مصر و عراق از او باشد ولي زبيده نپذيرفت و سرانجام هارون با كنيز مزبور كه همه ي صفات زشت در او جمع بود همبستر شد و كنيز آبستن گرديد [1] سرانجام دوران بارداري مادر به پايان رسيد و مأمون ديده به جهان گشود و رشيد او را به جعفر برمكي سپرد تا او را در خانه خود پرورش دهد.

از نظر تاريخ، تولد مأمون در سال 170 بود و در شبي كه پدر بر كرسي خلافت نشست او متولد گرديد و در سال 218 پس از 48 سال عمر چشم از جهان بربست.

مأمون از نظر تربيت اجتماعي بيشتر زير نظر فضل بن سهل كه ذوالريأستين لقب يافته بود رشد و پرورش پيدا كرد، و او نيز حق نمك را اداء كرد و در دوران خلافت خود او را به وزارت گماشت و طاهر بن حسين ذواليمينين را به فرماندهي كل قوا برگزيد.