بازگشت

اصحاب رده


پس از رحلت پيامبر اسلام صلي الله عليه و آله عده اي از اعراب كه قدرت و حاكميت را متمركز در شخص پيغمبر صلي الله عليه و آله مي دانستند، دست از دين كشيدند و به اصطلاح مرتد شدند. آنها اعلام كردند كه اگر محمد صلي الله عليه و آله پيغمبر بود نمي مرد، و براي هميشه زنده مي ماند. اينان ترك عبادت، نماز و روزه كردند و زكات نپرداختند. ابوبكر، خليفه اول با رأي خودش امر كرد با آنها جنگيدند، تعدادي را كشتند و تعدادي را اسير كردند، و هر كه قبول اسلام مي كرد و حاضر مي شد زكات مالش را بپردازد، از كشتن و اسير كردنش خودداري مي نمودند. و اين مرتدان را اهل رده ناميدند. در كتاب «النقض» آمده: «اين ابتلاء اول ابوبكر را افتاد كه اهل رده مسلمانان و اهل شهادت بودند و در زكات تنها خلاف كردند كه ركني است از اركان شريعت».

و برخي گفته اند، جمعي از شيعيان علي عليه السلام هستند كه به خلفا و واليان آنها زكات نپرداختند، و آنان را به رسميت نشناختند مثل «مالك بن نويره» كه در بحرين ساكن بود و سردار خليفه، خالد بن وليد در زمان ابوبكر با او جنگيد و شهيدش كرد، و اموالش را مصادره نمود، و با همسرش ازدواج كرد، و به دستور ابوبكر بسياري از يارانش را از دم تيغ گذراندند. [1] و حضرت علي عليه السلام پيوسته به اين اعمال معترض بودند، كه در اين مورد سياسي كاري شده بود و مخالفان شيعي خود را با اين اتهام از صحنه خارج مي كردند.



[ صفحه 60]



در هر صورت اصحاب رده گروهي بودند كه قصد داشتند به عقب خود برگردند و به جاهليت رجوع كنند، و چون موفق نشدند كه به اهداف خويش دست يابند، بناي اختلاف اندازي در بين مسلمانها را گذاشتند، و همه ي تنشهاي تاريخ اسلام را به گردن اين گروه مي اندازند. حتي برخي بدعتهاي زمان ما و پيدايش وهابيت را ناشي از اقدامات اين گروه فرضي به حساب مي آورند، و همه را به آنها نسبت مي دهند. [2] .

اصحاب رده، در جوامع اسلامي به عنوان گروه خاص پا نگرفتند، ولي به فكر ضد ديني و ضد اسلامي، و انديشه هاي به اصطلاح (لائيك) در همه جا به وجود آمد، عملكرد غلط مدعيان اسلاميت و افكار ارتجاعي و ضد علمي برخي سردمداران، جوانان را به انحراف كشانيد، و اصحاب رده ي جديدي را به وجود آورد، كه خدا آخر و عاقبتمان را خير به خير بفرمايد.


پاورقي

[1] بحارالانوار، لغت نامه دهخدا در ذيل اصحاب رده.

[2] تجديد كشف الارتياب في اتباع محمد بن عبدالوهاب. تأليف السيد محسن الأمين، تحقيق مفصلي در مورد وهابيت و ريشه هاي آن دارد.