حضرت ابومحمد، امام حسن عسكري عليه الصلوة و السلام حكايت فرمايد:

روزي شخصي به حضور امام محمد بن علي الرضا عليهماالسلام وارد شد، در حالي كه بسيار خوشحال به نظر مي رسيد.

امام جواد عليه السلام علت سرور و شادي او را سؤال نمود؟

در جواب اظهار داشت: يا ابن رسول الله! از پدرت، امام رضا عليه السلام شنيدم، كه فرمود: شادي انسان آن روزي است كه از اموال و امكانات خود بر ديگر مؤمنين و خويشان صدقه اي داده و به آن ها احسان كرده باشد.

امروز تعداد ده خانوار از خانواده هاي فقير و تهي دست به من مراجعه كردند؛ و به هر يك از آن ها در حد توان خود كمك نمودم و چون آن ها شاد گشتند، من هم خوشحال و مسرور مي باشم.

امام محمد جواد عليه السلام به او فرمود: به جانم سوگند، تو بهترين كار نيك و احسان را انجام داده اي؛ و بايد هم اين چنين شادمان و مسرور باشي، مشروط بر آن كه اعمال نيك خود را ضايع و حبط نگرداني.



[ صفحه 93]



آن شخص سؤال كرد: با اين كه من از شيعيان و دوستان واقعي شما هستم، چگونه ممكن است كه اعمال و عبادات خود را ضايع گردانم؟

امام عليه السلام فرمود: مواظب گفتار و حركات خود باش، چون هم اكنون اعمال و رفتار نيك خود را نسبت به آن برادرانت ضايع كرده و از بين بردي.

آن شخص با حالت تعجب پرسيد: چگونه باطل شد، با اين كه من كاري را انجام ندادم؟!

حضرت فرمود: آيا اين آيه ي قرآن را تلاوت كرده اي: (يا أيها الذين آمنوا لا تبطلوا صدقاتكم بالمن و الأذي) [1] .

يعني؛ اي كساني كه ايمان آورده ايد! صدقات و كارهاي نيك خود را با منت گذاري و آزار، باطل و ضايع نگردانيد.

آن شخص گفت: يا ابن رسول الله! من بر كسي منت ننهاده ام؛ بلكه بدون هيچ منت و آزاري به يكايك آنان كمك و انفاق كردم؛ و هيچ گونه توقعي هم از آن ها نداشته ام!

امام جواد عليه السلام در پاسخ، فرمود: خداوند متعال فرموده: صدقات خود را به وسيله ي منت و ايذاء باطل ننمائيد؛ و نفرموده است بر كساني كه صدقه مي دهيد، منت ننهيد؛ بلكه منظور هر نوع آزار و اذيتي است كه در رابطه با آن كار نيك به نوعي واقع شود.



[ صفحه 94]



سپس امام جواد عليه السلام افزود: آيا منت گذاري بر آن افرادي كه كمك كرده اي مهم تر است، يا ايجاد اذيت و آزار نسبت به ملائكه ي مقرب الهي و مأمورين ثبت اعمال و حفظ نفوس؟!

آن شخص در پاسخ گفت: بلكه اين مورد اخير مهم تر و حساس تر، و گناهش نيز افزون خواهد بود.

بعد از آن، حضرت فرمود: تو با اين طرز برخورد و سخني كه اين جا مطرح كردي، هم موجب آزار من و هم سبب ايذاء ملائكه شدي و با اين كار، صدقات و كارهاي نيك خود را ضايع و باطل گرداندي، چرا بايد چنين كني؟!

و چگونه چنين ادعاي مهمي را كردي و گفتي: من از شيعيان خالص هستم؟!

آيا مي داني شيعيان خالص ما چه كساني هستند؟

آن شخص پاسخ داد: خير، نمي دانم.

امام عليه السلام فرمود: شيعيان خالص آن افرادي هستند كه همانند حزقيل نبي، مؤمن باشد - كه با او شيوه ي مخصوص در مقابل طاغوت و فرعون زمانش توريه كرد -؛ و نيز مؤمن آل فرعون، صاحب يس كه خداوند درباره ي او فرموده است: (و جاء من أقصي المدينة رجل يسعي) [2] .

يعني؛ مردي از آن سوي مدينه با سعي و كوشش آمد.



[ صفحه 95]



همچنين سلمان، ابوذر، مقداد و عمار ياسر، اين افراد از شيعيان خالص ما هستند، آيا تو با اين افراد يكسان و مساوي هستي؟!

اكنون خودت قضاوت كن، آيا با ادعائي كه كردي، موجب اذيت و آزار ما و ملائكه ي الهي نشدي؟!

آن شخص عرضه داشت: يا ابن رسول الله! من از گفتار خود پشيمان شدم و توبه مي كنم، شما مرا عفو نموده و راهنمائي بفرما كه چه بگويم؟

حضرت فرمود: بگو كه من از دوستان و از علاقه مندان شما هستم و با دشمنان شما دشمني خواهم بود؛ و با دوستان شما دوست مي باشم.

آن شخص اظهار داشت: يا ابن رسول الله! من نيز همين را مي گويم و معتقد به آن هستم و از آنچه كه قبلا گفتم، توبه مي كنم و عذرخواهي مي نمايم.

آن گاه در پايان، امام جواد عليه السلام فرمود: هم اينك به نتيجه و ثواب صدقات و ديگر كارهاي نيك خويش خواهي رسيد. [3] .



[ صفحه 96]