خلاصه ي حالات يازدهمين معصوم، نهمين اختر امامت
آن حضرت طبق مشهور، شب جمعه، دهم ماه رجب، سال 195 هجري قمري [1] در مدينه ي منوره ديده به جهان گشود.
- نام: محمد [2] صلوات الله و سلامه عليه.
- كنيه: ابوجعفر ثاني و ابوعلي.
- لقب: جواد، قانع، مرتضي، نجيب، تقي، منتخب، هادي القضاة، سيدالهداة، مصباح المتهجدين، جواد الأئمه و...
- پدر: امام علي بن موسي الرضا، مغيث الشيعة و الزوار عليهماالصلاة و السلام.
- مادر: از خانواده ي ماريه ي قبطي بوده، و به چند نام و لقب معروف است: دره، سبيكه، ريحانه، خيزران و....
- نقش انگشتر: «نعم القادر الله».
- دربان: عمر بن فرات، عثمان بن سعيد سمان را گفته اند.
- پس از آن كه حضرت علي بن موسي الرضا عليهماالسلام توسط مأمون عباسي مسموم و به شهادت رسيد؛ مردم، مخصوصا سادات بني الزهراء نسبت به جنايات
[ صفحه 10]
خليفه آگاه شدند، مأمون از خطرات احتمالي بيمناك شد.
و بدين جهت، امام محمد جواد عليه السلام را از مدينه احضار كرد و در بغداد كنار دربار خود منزلي برايش تهيه نمود تا از هر جهت امام عليه السلام تحت نظر باشد.
و در ضمن نيز جلب توجه عامه ي مرم شود؛ چون در ظاهر امام عليه السلام را بسيار مورد احترام و تكريم قرار مي داد.
بر همين اساس، پس از گذشت مدتي، مأمون جهت تداوم سياست عوام فريبانه ي خود و نجات از خطرات احتمالي، دخترش، ام الفضل را به ازدواج آن حضرت درآورد، تا هم جلب توجه افكار عموم را نموده باشد.
و هم تمام موارد زندگي و حركات آن حضرت را تحت كنترل خود در آورد، به طوري كه هر لحظه چنانچه كوچك ترين اتفاقي رخ مي داد، بلافاصله مأمون توسط مأمورين و جاسوسان خود از آن آگاه مي گشت، آن هم با تحريفات مختلف و جعليات - و به عبارت ديگر، يك كلاغ چهل كلاغ شدن - و چندين مرحله نيز به جهت گزارشات كذب و بي مورد جاسوسان حكومتي و خصوصا همسر آن حضرت - ام الفضل - آن امام مظلوم مورد شكنجه هاي روحي و جسمي قرار گرفت.
- و طبق روايت علي بن ابراهيم، مردم از اقشار و طبقات مختلف به محضر مبارك و پر فيض حضرت جواد الأئمه عليه السلام وارد مي شدند و پيرامون مسائل و فنون مختلف از آن حضرت سؤال مي كردند؛ و جواب مي گرفتند.
و حتي در دوران ده سالگي، در يك مجلس، سي هزار مسئله از آن حضرت
[ صفحه 11]
سؤال شد؛ و در همان مجلس نيز تمامي آن مسائل را، به طور كامل پاسخ فرمود.
- مدت امامت: بنابر مشهور، آن حضرت در روز جمعه يا دوشنبه، آخر ماه صفر، سال 203 يا 206 هجري قمري پس از شهادت مظلومانه ي پدر بزرگوارش به منصب والاي امامت و خلافت نائل آمد؛ و حدود هيجده سال امامت و رهبري جامعه ي اسلامي را بر عهده داشت.
- مدت عمر: حضرت مدت هفت يا هشت سال و چهار ماه در زمان حيات پدر بزرگوارش؛ و پس از شهادت و رحلت پدر نيز حدود هيجده سال به عنوان رهبر و امام مسلمين، هدايت گري جامعه را عهده دار بود.
بنابراين، عمر شريف و مبارك آن حضرت را حدود 25 سال گفته اند.
- شهادت: بنابر مشهور، روز سه شنبه، پنجم ماه ذي الحجه، سال 220 [3] در زمان حكومت معتصم و به دستور او در بغداد به وسيله ي زهر توسط همسرش - ام الفضل - مسموم شده و به شهادت رسيد؛ و پيكر مطهرش در قبرستان بني هاشم كنار قبر مقدس جدش، امام موسي كاظم عليه السلام دفن گرديد.
- خلفاء هم عصر: امامت آن حضرت هم زمان با حكومت مأمون عباسي و معتصم مصادف گرديد.
- تعداد فرزندان: طبق آنچه مورخين آورده اند: حضرت داراي دو فرزند پسر و سه دختر بوده است.
- نماز امام محمد جواد عليه السلام: چهار ركعت است، كه در هر ركعت پس از
[ صفحه 12]
قرائت سوره ي حمد، چهار مرتبه سوره ي توحيد خوانده مي شود؛ و پس از آخرين سلام نماز و ذكر تسبيحات حضرت فاطمه ي زهرا عليهاالسلام، صد مرتبه: «اللهم صل علي محمد و آل محمد» گفته مي شود. [4] .
و سپس نيازها و خواسته هاي مشروعه ي خويش را از درگاه خداوند متعال مسئلت مي نمايد، كه انشاء الله برآورده خواهد شد.
[ صفحه 13]
پاورقي
[1] مطابق با 22 فروردين، سال 190 شمسي.
[2] نام مبارك حضرت با عنوان امام «محمد جواد» عليه السلام به عدد حروف ابجد كبير - 88، 18 مي باشد.
[3] مطابق با 13 آذر، سال 212 شمسي.
[4] تاريخ ولادت و ديگر حالات حضرت، گرفته شده از:
اصول كافي: ج 1، تهذيب الأحكام: ج 6، مستدرك الوسائل: ج 6، بحارالأنوار: ج 48، أعيان الشيعة: ج 2، ناسخ التواريخ: ج 12، اعلام الوري طبرسي: ج 2، عيون المعجزات، ينابيع الموده، كشف الغمة: ج 2، مناقب ابن شهر آشوب: ج 4، تاريخ اهل البيت عليهم السلام، مجموعه ي نفيس، هداية الكبري، جمال الأسبوع و....