مي گويند: روزي ام الفضل به مأمون ملعون گفت: «مرا دادي به مرد فقيري كه سبب ننگ ما شده است.»

مأمون اين سخن را سبب خجالت خود ديده و بسيار منفعل شد و اين سخن را نقل كرد تا آنكه به امام جواد عليه السلام رسيد. پس آن حضرت به مأمون گفت: «مي خواهي تو را از خجالت و ننگ بيرون بياورم؟»

او گفت: «بلي.»

حضرت فرمود: «امر كنيد كه مردم را ندا كنند تا در مسجد جمع شوند.»

پس همه در مسجدي كه چهل ستون داشت جمع شدند و مسجد پر شد.

امام جواد عليه السلام به منبر آمد و خطبه ي بليغي را بيان نمود و فرمود: «خليفه از خويشي با خاندان رسول صلي الله عليه و آله و سلم به سبب فقر ايشان ننگ دارد و مردم به او طعنه مي زنند و من مي خواهم اين ننگ را از او بردارم.



[ صفحه 468]



همه بدانند كه ما خاندان عصمت، به دنيا و زخارف آن محتاج نيستيم، ما خود آن را قبول نمي كنيم و الا هر چه مي خواهيم براي ما ميسر است.

حال ما مي خواهيم كه امروز به فقرا احساني بكنيم كه كسي مثلش را نكرده باشد.»

سپس آن حضرت دست مباركش را بلند كرده و با اعجازي شگفت انگيز از آستين مباركش در دامان هر يك از فقراء، مرواريدي هزار دانه به قيمت پانصد دينار يا بيشتر انداخت.

چون اغنياء و ثروتمندان اين جريان عجيب را مشاهده كردند به طمع افتادند و از حضرت تقاضاي بخشش نمودند.

حضرت به آنها فرمود: «براي رسيدن اين احسان منتظر شويد.»

سپس آن حضرت قدري از خطبه اش را اداء فرمود، بعد از آن دست مباركش را بلند كرد و فرمود: «اين احسان ما بر اغنياء است.» پس از آستين مباركش به همه ي اغنياء مثل بار اول مرواريدهاي هزار دانه عطا نمود.

سپس جماعت قضاة به طمع آمده و از آن حضرت درخواست عطاء نمودند و حضرت مثل دفعات قبل مقداري از خطبه اش را ادا فرمود و سپس به هر يك از ايشان مرواريد هزار دانه اعطاء نمود.

خلاصه به همه ي اهل مجلس بخشش نمود تا آنكه مأمون نيز به طمع افتاد و امام جواد عليه السلام به او نيز مثل ديگران اعطاء نمود، و احدي از آن انعام و بخشش فرو نماند.

پس همه بي اختيار حمد و ثناي آن حضرت را به زبان جاري نمودند و در كار او و اعجاز او متحير شدند و جلالت شأن و قرب آن حضرت نزد خداوند متعال بر آنها معلوم گرديد و ملقب به جواد گرديد و او را جواد ناميدند، چرا كه جود حاتم در مقابل جود امام جواد عليه السلام مانند يك قطره در مقابل اقيانوس بي كراني مي باشد. [1] .