مولف منتخب التواريخ [1] از مجالس المؤمنين قاضي نورالله شوشتري رحمة الله عليه نقل كرده كه نسب سادات رضوي قم و مشهد به جناب احمد نقيب منتهي مي شود و او را پسري به نام ابوالحسن موسي بوده كه در تاريخ هم تفصيلي از احوال آن نوشته شده و اين سادات مورد احترام سلاطين آل بويه و ديلمي ها شده و مخصوصاً از موسي بن احمد احترام زياد مي نمودند فخرالدوله و عضدالدوله و تاج الدوله در احترامات آنها اهتمامي زياد داشته و احمد بن موسي را پسري به نام سيد محمد بوده كه تمامي سادات رضوي مشهد و قم به او منتهي مي شوند و از سيد محمد اعقابي به نام بندار بن عيسي و از او پسري به نام سيدابوالفضل و از او پسري به نام سيد امير



[ صفحه 209]



و از او پسري به نام سيد ابوالقاسم و از او پسري به نام فارشاه و از او پسري به نام رضي الدين سيد حسين و از او پسري به نام مجدالدين سيد علي و از او پسري به نام رضي الدين سيد محمد بوجود آمده كه نسب سلسله از سادات به اين شافضه منتهي مي گردد.

و از سلسله ديگر از اعقاب سيد محمد سيد محسن بوده كه از اجله علماي اعلام و سادات كرام به شمار آمده و از سيد محسن در كتاب مجالس المؤمنين تفصيلي نگاشته شده و سيد محسن را پسري به نام سيد محمد مهدي بوده كه در حدود 936 زندگاني مي نمود و او را پسري به نام سيد محمد و او را پسري به نام سيد محمد باقر و او را پسري به نام سيد صدرالدين بوده كه عالمي جليل و مصنف شرح وافيه است و او در سن شصت و پنج سالگي در 1100 هجري وفات نموده و او را برادري به نام اميرسيد ابراهيم بن محمد باقر بوده كه در همدان سكني گرفته و او را پسري مسمي به سيد محمد باقر است كه از بزرگان علما شمرده شده

و نيز از سيد رضي الدين محمد پدر سيد محسن رضوي سابق الذكر فرع ديگري است كه آن سيد علي بن سيد رضي الدين محمد است و او را پسري به نام سيد احمد و او را پسري به نام سيد مسعود و او را پسري به نام سيد سعيد و او را پسري به نام سيد محمد جعفر بوده كه سيد عالم و فقيه و زاهد به شمار آمده و در تاريخ عالم آراي عباسي درباره او مي نويسد مير محمد جعفر بن محمد سعيد در فقاهت و علوم منقول ترقي زياد نموده و به مرتبه اجتهاد رسيده و مراتب زهد و تقوي او به كمال بوده و از براي ميرمحمد جعفر پسري عالم و فاضل به نام ميرمحمد زمان است كه مرحوم سيد عليخان در كتاب سلافة العصر خود از وي نامبرده و او را از خلفاي علماي عصر شمرده در 1041 هجري در كتاب امل آلامل هم مي نويسد، امير محمد زمان



[ صفحه 210]



بن محمد جعفر رضوي مشهد عالمي فقيه و فاضل و حكيم و متكلم بوده و صاحب حدائق مي نويسد كه او در مشهد مدتي را مواظب نماز جمعه بود و شيخ بهائي هم از او تجليل مي نموده مير محمد زمان را پسري به نام ميرشاه طاهر و پسري ديگر به نام اميرغياث الدين محمد و پسري ديگري به نام ميرحسن بوده و مير حسن معاصر به شيخ حر عاملي صاحب وسايل و از علما است كه كتابي در فقه استدلالي نوشته و ميرشاه طاهر فرزند محمد زمان هم پسري به نام مير احمد و او را پسري به نام ميرطالب معاصر با نصرالله ميرزا پسر شاهرخ شاه افشار بوده

و از سيد محمد بن احمد بن موسي بن احمد نقيب پسري به نام سيد علي بن محمد است و او را پسري به نام سيد جعفر بوده و او را پسري به نام ابومحمد و او را پسري به نام ميرعيسي و او را پسري به نام ميرابوالفتح و او را پسري به نام ميرعلي و او را پسري به نام ميرحسين و او را پسري به نام ميرمحمد و او را پسري به نام ميرمحمود او را پسري به نام شمس الدين محمد بوده سيد قاضي نورالله شوشتري در مجالس المؤمنين مي نويسد ميرشمس الدين محمد به سيزده واسطه به ابي عبدالله احمد نقيب مي رسد و ميرشمس الدين پسري ارجمند به نام ابوصالح مير غياث الدين عزيز داشته كه عنوان نقابت سادات يافته و او موقوفات زيادي براي اولاد خود گذاشته

از اعقاب ميرغياث الدين نظارها و تحويلدارها و خزانه دار و وكلاء و نواب آستان قدس رضوي و عده از علما و فقهاي مشهد مقدس مي باشند و فرزند مرحوم ميرغياث الدين ميرمحمد است كه در زمان سلطان حسين ميرزا بايقرا مي زيسته و او را پسري به نام ميرزا ابوطالب بوده كه از اجله سادات خراسان به شمار آمده و او پسري به نام ميرزا ابوالقاسم داشته



[ صفحه 211]



كه مورد نظر مرحمت شاه طهماسب اول صفوي بوده و او را فرزندي به نام ميرزا ابراهيم و ديگري ميرزا ابوطالب كه از طرف شاه عباس اول توليت آستان قدس را نايل شده و با شاه عباس در فتح بغداد رفته 1035 هجري و در مراجعت به تهران وفات يافته و جسد او را به مشهد برده در گنبد حاتم خان دفن نمودند و او را فرزندي به نام ميرزا محمد بديع بوده كه او هم از طرف شاه عباس ثاني به توليت آستان قدس نائل گرديده [2] از ميرزا محمد بديع سه فرع از سادات رضوي بوجود آمده:

1- ميرزا سيد محمد حسن فرزند ميرزا محمد بديع كه از احفاد او شهاب الدين ملقب به شهاب التوليه فرزند ميرزا محمد رضا بن مير محمد علي بن مير محمد تقي بن مير محمد بن علي نقي بن مير محمد حسن بن ميرزا بديع است.

2- عالم فاضل ميرزا شمس الدين محمد بن ميرزا بديع صاحب كتاب وسيلة الرضوان در معجزات حضرت علي بن موسي الرضا عليه السلام و كتاب حبل المتين در معجزات اميرالمؤمنين علي عليه السلام است كه كتاب وسيله را در 1135 هجري تأليف نموده.

ميرشمس الدين پسري را به نام ميرزا عسكري بوده و از او پسري به نام ميرزا شمس الدين محمد و از ايشان پسري به نام مير سيد محمد به وجود آمده كه خزانه دار آستان قدس شده و از او پسري به نام حاج ميرزا آقا بود كه خزانه آستان قدس از اولاد و احفاد او مي باشند.

3- ميرغياث الدين فرزند ميرزا محمد بديع است كه او را پسري به نام ميرزا محمد ابراهيم بوده كه متولي آستان قدس شده و سيدي جليل و عاليمقام به شمار آمده و اين سيد بزرگوار را در روز دوازدهم ماه موجب 1191 هنگام غروب آفتاب در ميان صحن عتيق يك نفر حمامي



[ صفحه 212]



مقابل ايوان طلا خنجري زده و به همان ضربت شهيد گرديده و در ايوان طلاي صحن عتيق مدفون شد.

ميرزا ابراهيم را پسري به نام ميرزا محمد بوده كه معروف به ناظر شده و از ميرزا ابراهيم نيز فروعي پيدا شده كه به سه فرغ منشعب مي شود.

1- ميرزا سيد حسين كه از او پسري به نام ميرباقر و از وي پسري به نام ميرزا عبدالحسين بوجود آمده

2- ميرزا محمد مهدي فرزند ميرزا محمد ناظر كه در زمان شاهرخ شاه افشار مي زيسته و صاحب جمعي آستان قدس با او بوده و از او دو پسري يكي به نام ميرزا هادي است كه در زمان شاهرخ تحويلدار آستان قدس شده و او را پسري به نام ميرزا محمد مهدي بوده و تحويلداري به او رسيده و در 1276 وفات يافته و او داراي سه پسر شده يكي به نام ميرزا عبدالجواد كه او را فرزندي به نام ميرزا هدايت بوده و در 1333 وفات نموده و ديگري ميرزا طاهر كه او را فرزندي به نام ميرزا مهدي بوده و عنوان تحويلداري داشته و براي او فرزندي به نام ميرزا ابوالحسن بوده كه او هم تحويلدار گرديده و بعد از او ميرزا ذبيح الله برادرش تحويلدار شده و لقب خازن التوليه به او داده اند و برادر ايشان حاج ميرزا اسدالله به تحويلداري رسيده و از ميرزا ذبيح الله خازن التوليه پسري به نام ميرزا مهدي به منصب پدر رسيده و در 1346 از دنيا رفته و پسر ديگر ميرزا محمد مهدي ميرزا سيد محمد بوده كه در زمان نصرالله ميرزا نواده نادرشاه خادم باشي شده و باشي كشيك از اولاد او بوده.

ميرزا محمد ناظر را نيز پسري به نام ميرزا محمد رضي بوده كه بعد از پدرش منصب نظارت يافته و توليت موقوفه ميرغياث الدين عزيز با



[ صفحه 213]



او شده و در دوره نادرشاه خدماتي به سزا نموده و حسن رفتار او مورد نظر اولياي امور گرديده.

و از فروغ اين خاندان ميرزا محمد ابراهيم ناظر بوده كه در اوايل و اواخر دوره خاقان قاجار صحن جديد به دلالت او ساخته شده و او در 1333 وفات يافته و از او پسري به نام ميرزا محمد كاظم بوجود آمده كه مردي جليل القدر و صاحب مقام شده و به نظارت رسيده و او را فرزندي به نام ميرزا محمد صادق ناظر است كه از اهل كرامات به شمار آمده و هم او را فرزندي به نام ميرزا محمد كاظم بوده كه مانند پدر جليل القدر و عالي مقام شمرده شده و فرزند او حاج ميرزا مهدي ناظر والد ميرزا سيد عبدالله ناظر آستان قدس مي باشد.

و از اين فروع حاجي ميرزا سيد محمد تقي است كه در حدود 1348 وفات يافته و او را سه پسر به نام ميرزا ابراهيم و ميرزا محمد علي و ميرزا محمد حسين بوده كه او والد حاج ميرزا سيد علي اصغر رضوي مي باشد.

فرع ديگر از اين دودمان حاج ميرزا سيد محسن است كه در سن هشتاد و پنج سالگي در 1300 هجري وفات يافته و اغلب اين سادات صاحب منصبان آستان قدس رضوي و در جوار جد بزرگوار خود به خاك سپرده شده اند و فروع سلسله رضوي آستان قدس بسيار و خود به كتابي جداگانه در تفصيل و تبسيط آن نيازمند خواهد بود و نيز از سادات رضوي آستان قدس حاج مير سيد محمد صدر آستانه مقدسه بوده كه در 1315 وفات يافته و والد قائم مقام التوليه آستان اقدس رضوي مي باشد.



[ صفحه 214]



از ميرزا سيد محمد رضي ناظر هم پسري به نام ميرزا محمد علي وكيل بوده كه او را نيز پسري به نام ميرزا عبدالحي نواب بوجود آمده و نواب از خراسان به يزد هجرت گزيده و سادات نواب يزد از احفاد ميرزا عبدالحي نواب اند [3] .

و از جمله اين سادات نيز ميرزا محمد بوده كه از خراسان به يزد رفته و در دولت زنديه به مقام وزارت رسيده و از احفاد او جناب سيد مرتضي يزدي فرزند ميرزا سيد مهدي بن حسين بن مير سيد محمد بن ميرزا محمد رضي مي باشد.

اينك در اينجا به همين قدر از ذكر سلسله انساب و فروع سادات رضوي و تقوي خراسان اكتفا مي شود و آخر اين مشروحه را به ذكر نام سيد جليل و سالك طريق حقيقت ميرمحمد تقي مشهور به مير خدائي كه مردي زاهد و متقي داراي حكمت عملي و فطري بوده و مرحوم مير محمد باقر مدرس رضوي متوفي سال 1343 به سن هفتاد و سه سالگي در مشهد مقدس ختم مي نمايد و مرحوم مدرس فرزند مير سيد اسماعيل بن حاج مير صادق بن مير سيد ابوالقاسم بن ميرزا حبيب الله بن ميرزا عبدالله رضوي مي باشد كه مرحوم حاجي ملاهاشم در منتخب التواريخ از ايشان نامبرده و از كتاب شجره طيبه نقل نموده