اصحاب امام جواد
شاگردان مكتب جعفري و فرزندان آن ها، علم و دانش را در خاندان سيادت مي دانستند و براي كسب علم و دانش از ساحت خانه ي آن حضرت جدا نمي شدند و
[ صفحه 268]
دوري نمي جستند؛ چرا كه از زمان امام رضا عليه السلام تا زمان غيبت كبري - كه زمان چهار امام است - بيش از شصت سال نبود و پيرمردان خردمند و با فضيلت بسياري بودند كه در محور خاندان ائمه ي معصومين عليهم السلام دور مي زدند از ميان آن ها كساني كه در صف اصحاب امام جواد عليه السلام قرار گرفتند، عبارتند از:
1 - ابراهيم بن محمد همداني
2 - ابراهيم بن داوود
3 - ابراهيم بن مهرويه
4 - ابراهيم بن مهزيار
5 - ابراهيم بن شيبه اصفهاني
6 - احمد بن محمد بن ابي نصر بزنطي
7 - احمد بن محمد بن عيسي اشعري
8 - احمد ابن محمد بن عبيدالله اشعري
9 - احمد ابن محمد بن خالد
10 - احمد بن اسحاق بن اشعري.
11 - احمد بن حماد
12 - احمد بن محمد بن بندار
13 - احمد ابن حماد مروزي
14 - احمد ابن محمد بن عبيد قمي
15 - احمد ابن عبدالله كوفي
16 - احلم بن بشار مروزي
17 - ادريس قمي
18 - اسحاق بن ابراهيم
19 - ايوب بن نوح بن دراج
20 - جعفر بن محمد بن يونس
21 - جعفر بن يحيي
22 - جعفر بن داود يعقوبي
23 - جعفر بن محمد الهاشمي
24 - جعفر الجوهري
25 - حسن بن سعيد اهوازي
26 - حسين بن سعيد اهوازي
27 - حسن بن عباس بن حراش
28 - حسن بن علي بن ابي عثمان
29 - حسن بن راشد
30 - حسن بن عباس بن خريش رازي
31 - حسين بن يسار
32 - حسين بن مسلم
33 - حسين بن اسد
34 - حسين بن سهل
35 - حسين بن علي قمي
36 - حسين بن محمد قمي
[ صفحه 269]
37 - خفص جوهري
38 - اسحاق بن اسماعيل نيشابوري.
39 - خلف بصري
40 - داوود بن قاسم جعفري
41 - داوود بن مهزيار
42 - زكريا بن آدم قمي
43 - سعد بن سعيد
44 - سهل بن زياد از اهل ري
45 - شاران بن خليل پدر فضل بن شاذان
46 - صالح بن ابي حماد
47 - صالح بن محمد همداني
48 - صفوان بن يحيي بلخي
49 - عبدالله بن محمد بن سهل
50 - عبدالله بن محمد
51 - عبدالله بن صلت ابوطالب قمي
52 - عبدالله بن محمد بن حماد رازي
53 - عبدالله بن محمد رازي
54 - عباس بن عمر همداني.
55 - عبدالجبار بن مبارك نهاوندي
56 - عبدالرحمن بن ابي نجران كوفي
57 - علي بن حسين بن علي
58 - علي بن محمد بن علي علوي حسني.
59 - علي بن مهزيار اهوازي
60 - علي بن عبدالله مدايني
61 - علي بن اسباط
62 - علي بن حديد بن حكيم
63 - علي بن حكم
64 - علي بن يسير
65 - علي بن نصر
66 - علي بن يحيي
67 - علي بن بلال بغدادي
68 - علي بن عبدالله قمي
69 - علي بن محمد قلانسي
70 - علي بن حسان واسطي
71 - قاسم بن حسين بزنطي
72 - محمد بن خالد برقي
73 - محمد بن فرج
74 - محمد بن سنان
75 - محمد بن ابراهيم
76 - محمد بن عبده
77 - محمد بن اسماعيل
78 - محمد بن نصير
79 - موسي بن قاسم بن معاويه
80 - موسي بن عبدالله بن عبدالملك
[ صفحه 270]
بن هشام
81 - موسي بن داود
82 - موسي بن عمر
83 - محمد بن حسن واسطي
84 - محمد بن حسن بن محبوب
85 - نوح بن شعيب بغدادي.
86 -هارون ابن حسن بن محجوب.
87 - يزداد
88 - ابوخداش
89 - ابوالحسين
90 - ابومساور
91 - ابوساره
92 - ابوسكينه كوفي
93 - ابوجعفر بصري
94 - زينب بن محمد بن يحيي
95 - زهراء ام احمد بن حسين بغدادي
اين ها اسامي برخي از اصحاب نزديك امام جواد عليه السلام بود كه در ملازمت آن حضرت مي زيستند و از محضر امام عليه السلام كسب فيض علم و دانش مي نمودند و به اطراف و اكناف مي رفتند و علم و دانش را از خاندان وحي به جهانيان ابلاغ مي كردند.
گفتني است كه شرح حال اصحاب امام جواد عليه السلام در كتاب «دائره المعارف رجال اسلام» ثبت و ضبط گرديده است.