سيف تمار گويد: در مسجد الحرام در كنار حجر اسماعيل عليه السلام با گروهي از شيعيان در حضور امام صادق عليه السلام نشسته بوديم كه حضرتش فرمود:

علينا عين فالتفتنا يمينة و يسرة فلم نر احد فقلنا ليس علينا عين.

فقال: و رب الكعبة و رب البيت - ثلاث مرات - لو كنت بين الخضر و موسي عليهماالسلام لأخبرتهما أني أعلم منهما و لأنباهما بما ليس في أيديهما لأن موسي و الخضر عليهماالسلام أعطيا علم ما كان و لم يعطيا علم ما يكون و ما هو كائن حتي تقوم الساعة و لقد ورثنا من رسول الله صلي الله عليه و آله وراثة. [1] .

آيا كسي مراقب ما است؟ ما به راست و چپ نگاه كرديم و كسي را نديديم، پس عرض كرديم كه كسي مراقبت ما نيست.

سه بار فرمود: به پروردگار عالم و خداي كعبه سوگند! كه اگر من با خضر و موسي عليهماالسلام بودم هر دو را آگاه مي كردم كه من از آن ها داناتر



[ صفحه 186]



هستم و آن ها را به آنچه نمي دانستند، خبر مي دادم، زيرا به موسي و خضر عليهماالسلام علم گذشته تعليم شده بود ولي علم به آنچه واقع مي شود و آنچه تا روز قيامت واقع خواهد شد داده نشده بود و ما اين علوم را از رسول خدا صلي الله عليه وآله به وراثت برديم.

شيخ صدوق رحمه الله در «عيون اخبار الرضا عليه السلام» روايتي از امام رضا عليه السلام از جدش رسول الله صلي الله عليه و آله نقل نموده كه حضرتش فرمود:

ما ينقلب جناح طائر في الهوي الا و عندنا فيه علم. [2] .

هيچ بال پرنده اي حركت نمي كند مگر آن كه نزد ما در مورد آن علم و آگاهي است.

در خبر ديگري مي فرمايد:

هيچ برگي از درخت نمي رويد - يا نمي افتد - مگر آن كه ما بدان واقف و مطلع هستيم.

قطب راوندي در كتاب «خرائج» از امام رضا عليه السلام روايت مي كند كه حضرتش به مردي به نام «ابن هداب» فرمود: تو به زودي به تهمت خوني از نزديكانت مبتلا خواهي شد.

او گفت: علم غيب را جز خدا كسي نمي داند.

فرمود: مگر آيه ي (عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه احدا - الا من ارتضي من رسول) [3] را نخوانده اي رسول خدا صلي الله عليه وآله مرتضي بود و ما ورثه ي او هستيم كه به ما علوم اولين و آخرين از گذشته و آينده تا روز قيامت افاضه شده است. [4] .



[ صفحه 187]



در كتاب «غيبت» از قاسم بن علا - كه از وكلاي حضرت عسكري عليه السلام مي باشد، و عمرش 117 سال بود و در سن هشتاد سالگي چشمش نابينا شد - نقل شده كه حضرت ولي عصر عجل الله تعالي فرجه الشريف در توقيع مبارك، مرگ او را پيش از چهل روز خبر داد و روز هفتم مريض شد و چشمش پيش از مرگش روشن شد و قاسم ماجرا را به رفيقش عبدالرحمان گفت و نامه اي كه از توقيع مبارك صادر شده بود شخصا خواند و عبدالرحمان اين آيه را خواند: (و ما تدري نفس ماذا تكسب غدا) [5] .

در اين آيه - كه آخر سوره ي لقمان است - خداوند پنج علمي را كه به خود اختصاص داده در سوره ي جن اين علوم را به برگزيدگان خود نيز اختصاص داده است، مي فرمايد: (عالم الغيب فلا يظهر علي غيبه أحدا الا من ارتضي) [6] .

و در آيه ي كريمه ي (تنزل الملائكة و الروح فيها باذن ربهم من كل أمر) [7] آنچه كه فرشتگان و روح كه همان محدث آسماني است به اذن پروردگار از هر امري بر دل برگزيدگان ربوبي الهام و وحي مي نمايند.

و در سوره ي حم مي فرمايد: (فيها يفرق كل أمر حكيم) [8] از آن چه از باقيه ي لوح محفوظ امضا، حتم و حكم شده به آن ها آموخته مي گردد.

و اين «كل امر» و «كل امر حكيم» كه بر دلهاي برگزيدگان نازل مي شود كليه امور و سرنوشت عالم وجود است.

چنانچه در «تفسير برهان» آمده است:

مردي از امام عليه السلام پرسيد: حجج الهي چه كساني هستند؟ كه (فيها يفرق كل أمر حكيم) بر آن ها تمام امور عرضه مي شود؟



[ صفحه 188]



امام عليه السلام مي فرمايد: رسول خدا صلي الله عليه و آله و امامان عليهم السلام. [9] .

شيخ صدوق رحمه الله در «معاني الاخبار» از پيامبر خدا صلي الله عليه و آله روايت نموده كه: پيامبر خدا صلي الله عليه وآله به علي عليه السلام اشاره كرد و فرمود:

هذا هو الامام المبين الذي أحصي الله فيه و الله علم كل شي ء» [10] .

اين علي همان امام مبين است كه خداوند در او كليه ي علوم را جمع آوري فرموده است - پروردگار عالم به او همه چيز آموخته است -

در تفسير «صافي» از «بصائر الدرجات» از امام صادق عليه السلام نقل كرده كه حضرتش شنيد مردي اين آيه را مي خواند: (يا أيها الناس علمنا منطق الطير و اوتينا من كل شي ء) [11] .

فرمود: (اوتينا من كل شي ء)

يعني: خداوند زبان طيور و حيوانات را و تمام علوم را - نه از تمام علوم كه «من» تبعيضي باشد، به ما آموخت.

حضرت فرمود: كليه علوم را خداوند به ما آموخته است. [12] .