بازگشت

نگاهي به زندگاني موسي مبرقع، برادر امام هادي


شيخ مفيد رحمه الله مي نويسد:

امام جواد عليه السلام پس از خود، امام علي هادي عليه السلام، موسي، فاطمه و امامه را خلف خود گذاشت. يعني دو پسر و دو دختر از امام جواد عليه السلام باقي مانده اند كه فاطمه با حكيمه اشتباه شده، يا دو اسم داشته، فاطمه و حكيمه.

در كتاب «بحر الانساب» فرزندان امام جواد عليه السلام را هادي، ابوطالب، زيد، ابوجعفر موسي مبرقع، حكيمه، خديجه و ام كلثوم نوشته است، كه يقينا در اسامي دختران هم تشابه اسم و لقب و كنيه او را به اشتباه انداخته است.

آنچه مسلم بوده اين كه هادي عليه السلام، موسي مبرقع، فاطمه،حكيمه - يا امامه - فرزندان امام جواد عليه السلام بوده اند.

امام موسي مبرقع مادرش ام ولد بوده كه در قم شب چهارشنبه 22 ربيع الاخر سال 296 هجري درگذشت و در خانه خود كه تاكنون معروف است، مدفون شد.

در «عمدة الطالب» مي نويسد:

موسي مبرقع همان فرزند ام ولدي است كه در قم در مقبره ي معروف دفن شده و رضويون اكثرا از اولاد او هستند، چرا كه اكثر آن ها از اعقاب احمد بن موسي مبرقع مي باشند.

در «عيون المعجزات» از سيد مرتضي علم الهدي رحمه الله روايت شده كه:



[ صفحه 455]



حميري از احمد بن محمد از اباجعفر عليه السلام نقل كرده: هنگامي كه امام جواد عليه السلام خواست به سوي عراق سفر كند، اباالحسن الثالث امام هادي عليه السلام با موسي مبرقع نشسته بودند. امام جواد عليه السلام به فرزندانش فرمود: از عراق چه دوست داريد براي شما هديه بياورم؟

امام هادي عليه السلام گفت: يك شمشير عراقي.

و چون به موسي فرمود: تو چه مي خواهي؟

گفت: اسب سواري.

امام جواد عليه السلام فرمود: اين فرزند، ابوالحسن به من شباهت دارد و او، موسي به مادرش.

در تاريخ قم مي نويسد: نخستين كسي كه از سادات رضوي وارد قم شد، اباجعفر موسي بن محمد بن الرضا عليهم السلام بود كه در سال 256 هجري كه برقع بر صورتش انداخته بود تا او را نشناسند وارد قم شد و از آن جا به كاشان رفت و مورد تجليل فراوان قرار گرفت و احمد بن عبدالعزيز بن دلف العجلي مقدم او را محترم شمرد و اسب و خانه و زندگي او را مهيا نمود و هر سال هزار مثقال طلاي مسكوك براي او مقرري معين نمود.

پس از آن وارد قم شد و در آن جا مورد احترام قرار گرفت و هدايايي براي او آوردند كه از آن جمله بيست هزار درهم بود و با آن وجه مزرعه اي خريد، آن گاه خواهران او زينب، ام محمد و ميمون دختران امام جواد عليه السلام وارد قم شدند و در آن جا بودند تا اين كه از دنيا رفتند و در كنار قبر فاطمه، بنت موسي بن جعفر عليهم السلام دفن شدند.

موسي مبرقع در قم بود تا اين كه در شب چهارشنبه 22 ربيع الاخر سال 296 هجري در خانه ي خود شهيد گرديد. اين مقبره پيش از اين به خانه ي محمد بن حسن بن ابي خالد اشعري معروف بود و نخستين كسي كه در آن دفن شد موسي مبرقع بود.



[ صفحه 456]



پس از او دخترش، ميمونه در مقبره بابلان در جوار فاطمه، بنت موسي بن جعفر عليهم السلام مدفون گرديد و آن جا قبه و بارگاهي ساخت.

موسي مبرقع چند فرزند داشت كه از آن جمله: احمد است كه از افاضل علماي قم بوده و مورد تقدس ابن عميد - وزير معروف كه خاندان او اهل علم و سيادت و فضيلت بوده اند - بود و محمد بن احمد بن موسي مبرقع از مشاهير خاندان مبرقع است كه در تاريخ 315 هجري در گذشته است.

سيد نعمت الله جزايري رحمه الله مي نويسد:

نخستين كسي كه به قم آمد ابوجعفر، محمد بن موسي بن محمد بن علي بن موسي الرضا عليهم السلام بوده است. [1] .

بنابراين، خود موسي به قم نيامده، بلكه پسرش محمد بن موسي بوده كه به قم آمده است كه در سال 256 هجري با خواهرانش به قم آمدند و وفاتش در سال 296 هجري بوده است.


پاورقي

[1] زهر الربيع: 207.