در رياض الشهاده و مناقب مذكور است كه حضرت جواد عليه السلام بسيار سبزه و گندم گون بود، از اين روي پاره اي شك آوردند در فرزندي امام رضا عليه السلام.

در جنات الخلود در شمائل مباركش مي نويسد: تركيبي در نهايت نزاكت و ابروهاي مقدس پيوسته و باريك و چون گل محمدي سرخ و سفيد و چشمهاي سياه گشاده و بيني كشيده باريك كه نون و القلم مسوده ي از آن است و دندانهاي ريزه سفيد چون در دو شاب و مرواريد سيراب و گوشهاي بزرگ و دستها و انگشتهاي رسا و كشيده و بين الكتفين گشاده و كمر باريك و سينه و شكم همواره و خطي از مويهاي رعنا از ميان پستانها تا نزديك ناف آمده و محاسن سياه و مرغوله و برهم پيچيده و گردن بلند و قامت متوسط مايل به بلندي و بند و پيوند پاي قوي و در يكي از كتفين نقش مهر امامت به گوشت فرورفته بود.

در ارشاد مفيد و بحارالانوار و بعضي كتب اخبار مسطور است كه حسن بن جهم كه در جمله ي اصحاب حضرت امام رضا عليه السلام مذكور شد گفت در حضور مبارك امام رضا عليه السلام نشسته بودم پس پسر فرخنده سيرش را كه در اين وقت كوچك بود بخواند و او را در دامان من بنشاند و فرمود وي را برهنه كن و پيراهانش را بيرون بياور، پس چنان كه فرمود پيراهن از تنش بركندم، بعد از آن با من فرمود: در ميان هردو شانه اش، بنگر چون نظر كردم در يكي از دو شانه مباركش مانند خاتمي داخل گوشت بديدم پس از آن



[ صفحه 479]



فرمود: آيا اين خاتم را بديدي؟ مثل اين نشان در اين موضع از پدرم عليه السلام بود، يعني همين علامت امامت در كتف پدرم حضرت موسي كاظم عليه السلام نمايان بود و اگر براي تصديق اخبار سابقه و نوشتن زعماي اهل خبر كه نوشته اند آن حضرت شديدالسمره بود يا مدعيان گفتند حايل اللون است بگوئيم گندم گون و سبزه بود زياني به كمال حسن و جمال و فرد فرد اعضاي مباركش ندارد بسي مردم سبزه هستند كه ملاحت ايشان از سفيد پوست بيشتر.



آن سيه چرده كه شيريني عالم با اوست

چشم ميگون، لب خندان، دل خرم با اوست



گرچه شيرين دهنان پادشهانند ولي

آن سليمان زمان است كه خاتم با اوست



و نيز خواجه حافظ فرمايد:



بحسن و خلق و وفا كس بيار ما نرسد

ترا در اين سخن انكار كار ما نرسد



اگرچه حسن فروشان به جلوه آمده اند

كسي به حسن و ملاحت بيار ما نرسد



هزار نقد به بازار كائنات آرند

يكي به سكه صاحب عيار ما نرسد



و البته لطف و عنايت الهي و حضرت امامت پناهي مقتضي اين است كه در ديدار مباركش يادگاري از مادر عصمت شعار كه رسول خداي صلي الله عليه وآله تمجيد او را فرموده و جدش حضرت امام موسي بشارت اين مولود مسعود را از آن نگاهبان دري صدف بحر ولايت داده چنانكه مذكور مي شود باشد، چنانكه پيچيدگي موي نيز علامتي است كه در اخبار نيز وارد است و اينكه والده بعضي از حضرات ائمه هدي عليهم السلام امهات اولاد بوده اند، خداي را در آن حكمتي است، والله اعلم.



[ صفحه 480]