با اينكه قيافه شناسان تأييد مي كردند و امام رضا براي زدودن غبار شك و ابهام از دل شيعيان تلاش مي فرمود باز هم جمعي در حيرت بودند.

مسعودي گويد: پيروان امام رضا تنها در مورد سن امام جواد در حيرت بودند و به همديگر مي گفتند آيا او در اين سن و سال مي تواند كارهاي لازم را انجام دهد و امور رهبري را هدايت كند؟

از اين جهت تعداد هشتاد نفر از شخصيت هاي مهم اماميه از شهرهاي مختلف در بغداد گرد هم جمع شدند تا درباره ي امام جواد تحقيق كنند. در ميان آنان ريان بن صلت، صفوان، يونس بن عبدالرحمان، محمد بن حكيم، علي بن حسن واسطي و اسحاق بن اسماعيل بن نوبخت وجود داشتند. مركز تجمع نيز در بغداد، خانه ي عبدالرحمان بن حجاج بود.

اينان با طرح سؤالاتي كوشيدند ميزان معلومات و آگاهي امام جواد (ع) را درباره ي مسائل حج و مناسك آن بيازمايند.

دو گروه نتيجه گيري كردند كه سن امام جواد (ع) مانع احراز امامت اوست. نخستين گروه، از امامت عموي او احمد بن موسي كاظم پيروي كردند و گروه ديگر از جمله ابراهيم بن صالح غماطي به واقفيه پيوستند و به مهدي و قائم بودن امام هفتم معتقد شدند. ولي بقيه معتقد شدند به اين كه علم امام جواد فوق العاده است و به اين نتيجه رسيدند كه سن كم او به امامتش ضرر نمي رساند. از اين رو به فعاليت خود ادامه دادند و مبلغين بسياري از كوفه و مدينه به شهرهاي ديگر گسيل



[ صفحه 348]



داشتند.

بنا به نقل نجاشي بسياري از محدثين كوفه همچون محمد بن اشعث، احمد بن سهل، حسن بن علي مصري و اسماعيل بن موسي كاظم به مصر مهاجرت كردند و در آن جا به فعاليت پرداختند. [1] .