يحيي بن اكثم در حضور حضرت جواد
يحيي بن اكثم (فرزند محمد بن قطن بن سمعان تميمي مروزي ابومحمد بغدادي حنفي، قاضي القضاة زمان مأمون الرشيد مؤلف:
1- ايجاب التمسك باحكام القرآن.
2- التنبيه در فقه متوفي سال (242 ه - ق).
وقتي كه بني عباس درباره حضرت جواد عليه السلام به مأمون فشار آورده و او
[ صفحه 21]
را در احترام به آن حضرت نكوهش مي كردند و در جواب آنان مي گفت:
شما هنوز ابن الرضا را نشناخته ايد و از ميزان علم و شخصيت او آگاه نيستيد و او را جوان بلكه نوجواني مي دانيد كه از علم و دانش بهره چنداني ندارد و حال آنكه او عالم به علم لدني است.
قرار شد كه حضرتش را بيازمايند تا صدق و كذب سخن مأمون روشن گردد. براي اين كار مجلسي فراهم ساختند و علماء گوش تا گوش مجلس را فراگرفتند و يحيي بن اكثم قاضي القضاة در پهلوي دست مأمون نشست. حضرت جواد عليه السلام كه در اين هنگام قريب پانزده سال از سن مباركش مي گذشت وارد مجلس گرديد هيبت و عظمت او حاضرين را تحت تأثير قرار داده و همگان به احترامش قيام كردند و آن بزرگوار سمت راست مأمون در روي جايگاه مخصوص نشست.
يحيي به مأمون رو كرده و گفت اجازه مي دهي از ابن الرضا سئوالي بكنيم. مأمون گفت: اجازه با خود آن جناب است.
حضرت در جواب يحيي كه سئوال را تكرار كرد فرمود: بپرس هر چه مي خواهي.