سيد صالح خلخالي شاگرد ارشد ميرزا ابوالحسن اصفهاني مشهور به جلوه است. در ضمن تحصيل حكمت و علم كلام و سطوح فقهي و اصولي به مدرسه دوست علي خان نظام الدوله در تهران تدريس مي نمود، ذهني دقيق و فكري عميق داشت. در آغاز ماه صفر سال هزار و سيصد و شش هجري وفات يافت و در گورستان ابن بابويه در كنار آرامگاه استاد خود آراميد. از آثار قلمي ايشان يكي ترجمه و شروح دوازده امام منصوب به شيخ اكبر محي الدين عربي «متوفي 638» است، به نام اعتماد السلطنه نگارش داد، ديگر شرح قصيده يائيه معروف مير فندرسكي.



چرخ با اين اختران نغز و خوش و زيباستي

صورت در زير دارد آنچه در بالاستي



و شرح فرايد الاصول شيخ مرتضي انصاري «متوفي هزار و دويست و هشتاد و يك هجري قمري» از عربي به فارسي است [1] دو كتاب



[ صفحه 74]



نخست در تهران به چاپ رسيد و ترجمه فارسي رسايل انصاري تاكنون چاپ نشده است.

خلخالي به مناسبت ترجمه احوال امام جواد شرح فلسفي و عارفانه اي نوشته است كه در اينجا نقل مي شود.