بازگشت

گمراهي چيست؟


برگزيدن راهي است كه به سر منزل مقصود نرساند، اين اختيار گاهي به سبب غفلت باشد مانند فرورفتن در لذت هاي جسماني از لذت روحاني بازماندن، مانند بازي كودك گاهي به خواهش نفساني است اشتباه مي كند و درست متوجه نمي شود. چه بسا اين خواهش نفس بسيار مي گردد و از كار نيك دل تنگ مي شود. به سوي كار بد مي رود چون دلش مي خواهد.

اين بيماري رواني بسيار ترسناك است، كه هرگاه دوام پيدا كند اسباب زحمت مي شود چنانكه اشارت فرمود در آيه شريفه:



[ صفحه 158]



«كلا بل ران علي قلوبهم ما كانوا يكسبون» بعد از آن به پرده تاريكي مي رساند كه مرگ دل است! پس از آن «لا ينفع الايات و التذكار در فكر اين اگر با وجود كشاكش نفس صبر بر خوبي ها نمايد! دل باز و روشن گردد! پرهيزكاري براي دل فراهم شود!

و باز مرتبه آرامش دل است و چون اين مرتبه پايان پذيرد، مقام عصمت حاصل گردد چنانكه پيامبران بزرگ و چهارده معصوم رسيدند اين دو كلمه را براي آن آوردند كه از راه راست منحرف گشتن دو جور باشد! نخست موجب خشم گردنيده اند خواه نوبت به حد كفر رسد يا نرسد بنابراين «مغضوب عليه» كسي است كه دشمني در كفر باشد و ديد و دانسته احكام الهي را انكار كند! مرتكب گناه عمدي گردد.

چنانكه در حق يهودان فرمود:

«الذين آتيناهم الكتاب يعرفونه ابناهم و ان فريقا منهم ليكتمون الحق و هم يعلمون» و نيز فرمود «و لقد علموا لمن اشتراه ماله من الاخرة من خلاق» و نيز فرمود «و لا تلبسوا الحق باالباطل و تكتموا الحق و انتم تعلمون»