بازگشت

ادب


[7] 7 - ديلمي آورده است:

از امام جواد عليه السلام روايت شده كه فرمود: هيچ دو نفر مردي گرد هم نمي آيند، مگر اينكه برترين آن دو نزد خداي متعال، مؤدب ترينشان است؛ به حضرت عرض كردند: اي فرزند رسول خدا! برتري با ادب، نزد مردم را مي دانيم (چگونه است)، برتري او نزد خداي متعال به چه چيز است (با چه چيزهايي با ادب تر محسوب مي شود)؟

حضرت در جواب فرمود: به خواندن قرآن كريم، همانگونه كه فرود آمد و نقل حديث ما، همانگونه كه گفته ايم و خواندن خداي متعال، در حالي كه عاشق و دلبسته و حريص به دعاي اوست. و حقيقت ادب، عبارت است از: گرد آمدن خصلتهاي نيك و خالي گرداندن از خصلتهاي بد و انسان در دنيا و آخرت به وسيله ي ادب است كه به منش و رفتار برجسته و متعالي، نايل مي شود و بدان، داخل بهشت مي گردد.

اما ادب از نظر مردم، عبارت است از: گفتگو كردن به كلامي كه زيبا و پسنديده شمرده مي شود، نه چيزي جز آن؛ و چنين ادبي، اگر دارنده خود را به خشنودي خداي متعال نائل نسازد و به سوي بهشتش سوق ندهد، پشيزي نمي ارزد.

ادب حقيقي و واقعي، ادب شريعت است و بس؛ بنابراين، آن را فرا گيريد تا حقيقتا مؤدب باشيد و هر كس همنشين شاهان گردد و ادب نداشته باشد، بي ادبي او، به هلاكتش مي رساند؛ چه رسد به همنشين شاه شاهان و بزرگ بزرگان! (كه خداي متعال مي باشد). [1] .



[ صفحه 260]



[8] 8 - كليني گفته است:

علي بن حكم از دعبل بن علي روايت كرده كه او، بر امام رضا عليه السلام داخل شد و حضرت دستور داد هديه اي به او بدهند؛ او هديه را گرفت؛ ولي شكر خدا را به جا نياورد راوي گفت: حضرت به او فرمود: چرا شكر خدا به جا نياوردي؟

دعبل بن علي گفت: بعدها، خدمت امام جواد عليه السلام رسيدم و حضرت دستور داد هديه اي به من بدهند و من گفتم: حمد ستايش، از آن خداست؛ حضرت به من فرمود: ادب فرا گرفته اي. [2] .


پاورقي

[1] ارشاد القلوب: 160.

[2] كافي 1: 496 ح 8.